یکی از مهمترین دغدغههای علاقهمندان به گل و گیاه در آپارتمان، انتخاب گیاهانی است که علاوه بر زیبایی، دوام بالایی داشته باشند و در شرایط کمنور نیز بتوانند بهخوبی رشد کنند. بسیاری از گیاهان مقاوم آپارتمانی توانایی سازگاری با نور غیرمستقیم یا حتی محیطهای نسبتاً تاریک را دارند و همین ویژگی آنها را به گزینهای ایدهآل برای خانهها، دفاتر کار و فضاهایی با پنجره محدود تبدیل میکند. این گیاهان معمولاً به مراقبت کمتری نیاز دارند، در برابر کمآبی یا تغییرات محیطی مقاوماند و با برگهای همیشه سبز خود، حس طراوت و زندگی را به فضای داخلی میبخشند.
اگر خانهتان نور مستقیم زیادی ندارد یا تنها یک پنجره شمالی در اختیار دارید، باز هم میتوانید گیاهان سرحال و شادابی پرورش بدید. بسیاری از گیاهان آپارتمانی نور غیرمستقیم یا سایه را ترجیح میدن و در چنین محیطهایی نیز بهخوبی رشد میکنن. البته باید به خاطر داشت که هیچ گیاهی نمیتونه کاملاً بدون نور زنده بموند. بنابراین توصیه میشه در خانههای کمنور، از گیاهان مقاوم استفاده کنید و برای تقویت رشد آنها از یک لامپ رشد گیاه کمک بگیرید تا شرایط نوری ایدهآل براشون فراهم بشه. گیاهپزشک تایمکس لیستی از انواع گیاه آپارتمانی مقاوم به نور براساس سایت realsimple.com تهیه کرده؛ راستی اگر در این باره سوالی هم داشتید میتونید از گیاهپزشک تایمکس کمک بگیرید.
گیاه زاموفیلیا
زامو فیلیا (ZZ Plant) یکی از سرسختترین و کمتوقعترین گیاهای آپارتمانیه. برگای ضخیم و ریشههای پیازمانندش آب ذخیره میکنن و به همین خاطر خیلی دیر به دیر نیاز به آب داره و حتی خشکی طولانیمدت رو هم راحت تحمل میکنه.
چرا انقدر مقاومه؟
- آبیاری کم میخواد؛ فقط وقتی خاک خشک شد آب بده.
- خیلی کمتوقعه و نیاز خاصی نداره.
- کمتر دچار آفت و بیماری میشه.
نیاز نوری:
- نور کم رو خیلی خوب تحمل میکنه، برای همین توی دفترای کمنور یا اتاق بدون پنجره هم میشه نگهش داشت.
- اما هیچ گیاهی بدون نور زنده نمیمونه؛ توی تاریکی مطلق کمکم ضعیف میشه.
- بهترین رشدش تو نور روشن و غیرمستقیمه. نور مستقیم زیاد برگاشو میسوزونه.
لاکی بامبو
لاکی بامبو (Lucky Bamboo) ، با اینکه اسمش بامبوئه، در واقع یه نوع دراسینا (Dracaena sanderiana) هست، نه بامبوی واقعی. نگهداریش آسونه و ظاهر خیلی جذابی داره، اما جزو مقاومترین گیاهای آپارتمانی حساب نمیشه.
نکات مهم:
- نور: بدون نور نمیتونه رشد کنه. نور غیرمستقیم و روشن بهترین انتخابه. نور کم رو تحمل میکنه، ولی رشدش خیلی کند میشه و ساقهها کشیده میشن. نور مستقیم و شدید هم برگهاشو میسوزونه. آب یا خاک میتونه هم تو آب رشد کنه، هم تو خاک. ولی اگه توی خاک سبک و مرطوب (نه باتلاقی) کاشته بشه، عمر بیشتری میکنه.
- دوام: کمتوقعه و شرایط مختلف رو تحمل میکنه، اما به اندازهی گیاهایی مثل سانسوریا یا زامیفولیا مقاوم نیست.
نخل شامادورا
نخل شامادورا (Chamaedorea elegans) یکی از مقاومترین و کمتوقعترین گیاهای آپارتمانیه. برای فضای داخل خونه خیلی مناسبه و توی نور کم هم خوب رشد میکنه، ولی یادت باشه بدون هیچ نوری نمیتونه زنده بمونه. اگه توی جای خیلی تاریک باشه رشدش خیلی کند میشه یا ساقههاش دراز و لِگی میشن.
چرا محبوبه؟
- تحمل نور کم: راحت توی اتاقهای کمنور میمونه.
- کمتوقع: نیاز خاصی نداره و نگهداریش آسونه.
- تصفیه هوا: هوا رو تمیز میکنه و سموم مثل فرمالدهید رو جذب میکنه.
نیاز نوری:
- نور غیرمستقیم بهترین گزینهست (مثل پنجره شمالی یا شرقی).
- جلوی پنجره جنوبی یا غربی هم میشه گذاشت، فقط کمی فاصله بدی که آفتاب مستقیم به برگها نخوره.
- نور شدید و مستقیم باعث سوختگی و قهوهای شدن برگها میشه.
سانسوریا
گیاه سانسوریا (Sansevieria) یکی از مقاومترین و راحتترین گیاهای آپارتمانیه. هم کمنور رو تحمل میکنه، هم اگه آب دادن یادت بره، قهر نمیکنه! این گیاه آب رو توی برگاش ذخیره میکنه و به همین خاطر خیلی کمتوقعه.
چرا انقدر مقاومه؟
- تحمل خشکی: چون ساکولنته، هفتهها بدون آب هم میمونه.
- کمتوقع: با رطوبت کم و شرایط مختلف خونه سازگار میشه.
- نور: بهترین رشدشو تو نور غیرمستقیم و روشن داره. تو نور خیلی کم هم زنده میمونه، ولی رشدش کند میشه و سرحالیشو از دست میده.
نکته مهم: سانسوریا میتونه مدتها توی تاریکی دووم بیاره، اما برای رشد سالم و طولانیمدت به یه کم نور نیاز داره. اگه گوشه خیلی تاریک بذاریش، بعد یه مدت ضعیف میشه.
برگ انجیری
گیاه برگ انجیری یا مونسترا (Monstera) جزو گیاهای مقاوم و راحتالحفظ حساب میشه، اما یادت باشه هیچگیاهی بدون نور زنده نمیمونه. این گیاه تو نور کم هم دووم میاره، ولی برای رشد خوب و داشتن برگهای شکافدار و سوراخدار معروفش، به نور زیاد و غیرمستقیم نیاز داره.
چرا محبوبه؟
- مقاومه و برای تازهکارها خیلی مناسبه.
- با رطوبت و شرایط مختلف خونه میسازه.
- زیاد مریض نمیشه یا برگاش قهوهای نمیشن.
نیاز نوری:
- نور مستقیم نه، ولی نور غیرمستقیم زیاد (مثل کنار پنجره شرقی یا غربی) عالیه.
- توی اتاق تاریک رشدش کند یا متوقف میشه.
- نور کم : احتمال ریشهپوسیدگی بهخاطر خیس موندن خاک.
نکات نگهداری:
- اگه خونهت نور کافی نداره، از لامپ رشد (Grow Light) استفاده کن.
- آبیاری رو متعادل نگه دار، مخصوصاً تو نور کم.
نخل مرداب
گیاه نخل مردای (Cyperus alternifolius) یا همون”پاپیروس” برای خونههایی که نور کمی دارن اصلاً مناسب نیست، چون برای رشد به نور زیاد نیاز داره. این گیاه گرمسیریه و همیشه باید خاکش مرطوب بمونه؛ حتی ریشههاش دوست دارن توی آب باشن.
نیازهای اصلی:
- نور: داخل خونه باید حتماً نور غیرمستقیم زیاد داشته باشه، و بیرون هم عاشق آفتاب کامله. توی نور کم زود برگ میریزه و ضعیف میشه.
- آب: پاپیروس گیاه مردابیه، پس باید همیشه خاک یا آب اطراف ریشهها مرطوب باشه. عملاً نمیتونی بیش از حد بهش آب بدی!
- مقاومت: چون به نور کم عادت نداره، برای فضاهای تاریک اصلاً گیاه بادوامی محسوب نمیشه. در ضمن به سرما هم حساسه و باید توی زمستون داخل خونه نگهداری بشه.
پتوس
پتوس (Pothos) یکی از مقاومترین و آسونترین گیاهای آپارتمانیه، واسه همینه بهش میگن پیچ شیطانی یا “Devil’s Ivy” چون تقریبا نابودشدنی نیست!
چرا انقدر محبوبه؟
- خیلی سرسخته و بیتوجهی رو راحت تحمل میکنه.
- کمتر دچار آفت و بیماری میشه.
- نگهداریش آسونه و برای تازهکارها فوقالعادهست.
نیاز نوری:
- نور کم رو تحمل میکنه و حتی تو اتاق بدون پنجره با چراغ فلورسنت هم سرپا میمونه.
- اما بدون هیچ نوری نمیتونه زنده بمونه.
- بهترین رشدشو توی نور غیرمستقیم و روشن داره.
سرخس
سرخسها (Ferns) جزو دیگر انواع گیاه آپارتمانی مقاوم به نور و کمدردسرن، اما نباید انتظار داشته باشی توی تاریکی مطلق رشد کنن. این گیاها توی نور غیرمستقیم و روشن، شبیه سایهی جنگل، بهترین حال رو دارن. نور مستقیم زیاد هم برگاشونو میسوزونه.
ویژگیها:
- مقاومن و خیلی از مدلهاشون برای تازهکارها عالیه.
- تو نور کم هم دووم میارن، ولی باز یه حداقلی از نور لازمه.
- بعضیها مثل سرخس مویونوس (Maidenhair) برای فضاهای کمنور خیلی خوبن.
نکات نگهداری:
- جای روشن با نور غیرمستقیم پیدا کن.
- خاک همیشه مرطوب باشه (نه باتلاقی) و رطوبت محیط بالا.
- از خاک معمولی خوب استفاده کن، یا برای گونههای خاص (اپیفیت) ترکیب پوست درخت، خزه یا ذغال بهتره.
گیاه قاشقی
گیاه قاشقی یکی از انواع گیاه آپارتمانی مقاوم به نور و کمتوقعه که برای تازهکارها خیلی مناسبه. این گیاه نگهداری آسونی داره، آب زیادی نمیخواد چون برگاش مثل ساکولنتا آب ذخیره میکنن و حتی نیاز به تعویض مداوم گلدون هم نداره.
چرا محبوبه؟
- کمتوقع: آبیاری کم میخواد، دیر به دیر هم گلدونش عوض میشه.
- کوچیک و جمعوجور: برای فضاهای کوچیک عالیه.
- بیخطر برای حیوانات خونگی: سمی نیست، پس برای خونههایی با سگ یا گربه خیلی مناسبه.
نور و شرایط رشد:
- توی نور متوسط تا زیادِ غیرمستقیم بهترین رشد رو داره.
- نور کم رو هم تا حدی تحمل میکنه (مثل دفترای کمنور یا اتاق با چراغ فلورسنت).
- بدون نور اصلاً نمیتونه زنده بمونه.
- مستقیم زیر آفتاب هم نباید باشه چون برگاش میسوزن.
نکات مراقبت:
- فقط وقتی خاک خشک شد آب بده، چون آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه میشه.
- رطوبت رو دوست داره، پس حموم جای خوبی براشه
برگ عبایی
گیاه” Aspidistra elatior” یا آسپیدیسترا (Cast-Iron Plant) که بهش میگن “گیاه چدنی”، یکی از مقاومترین و کمدردسرترین گیاهای آپارتمانیه. دلیل لقبش هم اینه که تو جاهایی با نور خیلی کم هم زنده میمونه، جایی که خیلی از گیاهای دیگه دوام نمیارن.
چرا محبوبه؟
- تحمل نور کم: تو سایه و گوشههای تاریک هم رشد میکنه.
- کمتوقع: با آبیاری کم، بیتوجهی و حتی تغییر دما هم مشکلی نداره.
- مقاوم: کمتر دچار آفت و بیماری میشه.
نکات نگهداری:
- بدون نور نمیتونه زندگی کنه؛ حداقل یه نور کم یا غیرمستقیم لازمه.
- بذار خاکش بین دو آبیاری کاملاً خشک بشه.
- هر چند وقت یکبار برگهاشو اسپری آب کن تا سبز و براق بمونه.
جمع بندی و سوالات متداول
خیلی از ما دوست داریم خونه یا آپارتمانمون همیشه پر از سبزی و سرزندگی باشه، اما واقعیت اینه که همهی خونهها نور کافی ندارن. پنجرههای کمنور یا اتاقهای رو به شمال باعث میشن انتخاب گیاه سختتر بشه. اینجاست که انواع گیاه آپارتمانی مقاوم به نور و کمتوقع وارد ماجرا میشن. این دسته گیاهها معمولاً نیاز نوری کمی دارن، توی سایه یا نور غیرمستقیم هم بهخوبی سرپا میمونن و حتی بعضیهاشون تو شرایط کمنور حسابی میدرخشن. همین ویژگی باعث شده برای آپارتمانها، دفاتر کار یا حتی فضاهای تقریباً بدون نور طبیعی، انتخابی عالی باشن.
با دوام ترین گیاه آپارتمانی سایه دوست کدامند؟
یه لیست میدم بهت از گیاه هایی که قدرت تحمل نور کم رو دارن و نسبت به کم نور مقاومن:
گیاهانی برای نور غیرمستقیم یا کمنور:
- Prayer Plant (گیاه دعا) – برگای طرحدار و رنگی، عاشق رطوبت.
- Polka Dot Plant (پولکا دات) – برگای خالدار صورتی، بنفش یا سفید.
- Bird’s Nest Fern (سرخس آشیانه پرنده) – مناسب حمامهای مرطوب.
- Fittonia (نِرو پلنت) – کوچیک و رنگی، عالی برای تراریوم.
- Hoya (هویا/واکس پلنت) – رونده با گلهای ستارهای معطر.
- Pothos (پوتوس) – فوقالعاده مقاوم، حتی تو نور خیلی کم.
- Spider Plant (گندمی) – آویز جذاب و کمتوقع.
- Philodendron (فیلودندرون قلبی یا برگ شکافته) – سریعالرشد و جنگلی.
- Aglaonema (آگلونما) – طرح و رنگ متنوع، عالی برای گوشههای تاریک.
- Cast Iron Plant (آسپیدیسترا) – بهقول معروف “نابودنشدنی”.
گیاهان کلاسیک کمنور و بیدردسر:
- ZZ Plant (زامیفولیا) – خیلی مقاوم، حتی تو دفترای بدون پنجره.
- Snake Plant (سانسوریا) – شمشیری و شیک، عالی برای فضاهای تاریک.
- Peace Lily (اسپاتی فیلوم) – برگای براق و گل سفید خوشگل.
- Money Tree (درخت پول/پاکیرا) – معروف به خوششانسی.
- Parlor Palm (نخل شامادورا) – مینیپالم دوستداشتنی برای داخل خونه.
- Lucky Bamboo (بامبو خوششانس) – تو آب یا خاک، فوقالعاده مقاوم.
گیاهان خاص و دکوراتیو:
- Monstera برگ انجیری/Swiss Cheese) – برگای بزرگ و سوراخدار.
- Anthurium (آنتوریوم/فلامینگو) – گلهای قرمز و خاص.
- Staghorn Fern (سرخس شاخ گوزنی) – معمولا روی تخته نصب میشه.
- Tradescantia (انچ پلنت/زبرینا) – برگای راهراه بنفش و سبز.
چرا انقدر مقاومن؟
- تحمل خشکی: بهخاطر سازگاری خاصشون، مدتهای طولانی بدون آب دووم میارن.
- سازگاری با نور کم: از جاهایی میان که نور کمه، واسه همین تو خونهها عالی جواب میدن.
- بینیاز از توجه زیاد: خیلی کمتوقعن و به قول معروف “با بیتوجهی هم رشد میکنن”.
نکات نگهداری:
- آبیاری: مهمترین چیز اینه که بذاری خاک کامل خشک بشه بعد آب بدی.
- نور: تو تاریکی هم زنده میمونن، ولی بهترین رشدشون تو نور غیرمستقیم و روشنه.
- مواظب آبیاری زیاد باش: تنها چیزی که این دوتا رو از پا درمیاره، آبیاری بیشازحد و پوسیدگی ریشهست.