بونسای یکی از زیباترین و خاصترین گیاهان آپارتمانیه که نگهداریش نیاز به توجه و دقت زیادی داره. اگه تازه بونسای خریدی یا مدتهاست داریش ولی حس میکنی حالش خوب نیست، قراره به همراه گیاهپزشک تایمکس در این مقاله تمام نکات مهم دربارهی نگهداری بونسای رو باهم مرور کنیم تا همیشه یه بونسای سالم و سرحال داشته باشی. همانطور که قبلا در مقاله راجع به بونسای گفتیم:
“پس در واقع، بونسای هنر پرورش درختان مینیاتوری در گلدانهای کوچکه، که جلوهای از طبیعت در مقیاسی فشرده را به نمایش میذاره. این گیاهان در واقع نسخههای کوچکشدهای از درختان بزرگ هستند که با تکنیکهایی خاص مانند هرسکردن، کنترل ریشه و سیمکشی، در شکل و اندازهای محدود نگهداری میشوند.”
اما قبل از هر چیز، بیایم به صورت خلاصه به مشکلات رایج این گیاه و دلایل و راهحلهاش نگاه کنیم:
مشکل | دلیل | راهحل |
ریزش برگها | آبیاری زیاد یا کم، نور ناکافی،باد سرد، آفت | تنظیم آبیاری، نور کافی، تغذیه مناسب، تنظیم دما و دفع آفت |
قهوهای شدن برگها | خشکی هوا، آبیاری اشتباه اسپری آب روی برگ ها بدون تأمین تهویه | تنظیم برنامه آبیاری و تأمین تهویه |
زرد شدن برگها | نور زیاد یا کم، کمبود مواد غذایی جابجایی محل، پیری برگ | استفاده از کود مخصوص |
نازک بودن تنه | رشد سریع برگها، هرس نکردن | هرس منظم، تربیت تنه با سیمپیچی |
خشک شدن گیاه | آبیاری اشتباه یا آفت | احیا با روشهای خاص، بررسی ریشه و خاک |
در ادامه قراره هر کدام از این مشکلات رو به تفصیل توضیح بدیم. اگر هم سوالی دارید میتونید با کارشناسان گیاهپزشک ما تماس بگیرید.
کود مخصوص بونسای چیست؟
این گیاه برای رشد سالم و تولید برگ های با تراکم بالا و جوانه زنی سریع، به یک برنامه غذایی کامل و اصولی نیازمنده. کاربرد اصلاح کننده های خاک مانند هیومیک اسید در ابتدای برنامه غذایی منجر به آزادسازی عناصر بلوکه شده در خاک، صرفهجویی در مصرف کودها و جذب بهتر عناصر میشه.
کاربرد کودهای فسفر بالا مثل کود ۱۰_۵۲_۱۰ یا فسفر پودری ۲۵٪ منجر به توسعه سیستم ریشه داخل گلدان و پیرو اون حفظ سلامت همه جانبه گیاه میشه. استفاده از کودهای پتاس بالا مثل ۳۶_۱۲_۱۲یا ۳۰_۰۵_۱۵ در طول برنامه غذایی منجر به تغلیظ شیره گیاهی، افزایش استحکام دیواره سلولی، فعال سازی ۶۰ نوع آنزیم رشد در گیاه و غیره می شه.
کاربرد کود مخصوص بنسای اینه که به تأمین ریزمغذی های مورد نیاز بنسای کمک می کنه و در نهایت کاربرد کود آمینو اسید، به عنوان یک کود ضد استرس عالی برای مواقعی که ممکنه بنا به دلایل مختلف گیاه دچار شوک بشه عمل میکنه. تایمکس انواع کود مخصوص گیاهان آپارتمانی رو تولید میکنه که در ادامه لیست این محصولات رو بیان کردیم:
کود ضد تنش مایع تایمکس 150ml 180.000 تومان
کود مایع مولتی کمپلکس تایمکس 150ml 180.000 تومان
کود مایع جلبک دریایی تایمکس 150ml 180.000 تومان
کود پودری جلبک دریایی تایمکس 30g 180.000 تومان
علت ریزش برگ بونسای
اگر برای شما هم سواله که چرا برگ بونسای میریزه باید بگم که ممکنه نشونهی استرس گیاه باشه. این استرس میتونه به خاطر تغییر ناگهانی محیط، نور ناکافی یا آبیاری زیاد یا کم باشه. اگر بونسای رو تازه جابجا کردید، طبیعیه که چند برگ بریزه. سعی کنید شرایط محیطی مثل نور، دما و رطوبت رو ثابت نگه دارید.
از نور غیرمستقیم خورشید برای بنسای های مناسب فضای بسته استفاده کنید.(دقت کنید که نور ساطع شده از پشت پنجره جنوبی یا همون پنجره رو به قبله، بهترین نور هستش)و آبیاری رو به صورت اصولی و با چک کردن میزان رطوبت خاک انجام بدید. میزان نیاز بنسای های مختلف به آب متفاوته و بایستی طبق نیاز گیاهتون آبیاری رو تنظیم کنید.
علت قهوه ای شدن و ریختن برگهای بونسای
طبق تجربه شخصی من گیاهپزشک علت قهوه ای شدن و ریختن برگهای بونسای معمولا خشکی هوا یا کمبود رطوبت هستن. بونسای عاشق رطوبته؛ اگه هوا خشکه، با اسپری روزانه یا قرار دادن ظرف آب کنار گیاه، رطوبت رو بالا ببرید. دقت داشته باشید که تأمین رطوبت گیاه در محیط بسته باید همواره توأم با فراهم کردن تهویه بالا صورت بگیره چرا که افزایش رطوبت محیط بدون تأمین تهویه مناسب، منجر به ابتلای گیاه به بیماری های قارچی میشه. همچنین مطمئن بشید آبیاری بیش از حد یا کم انجام نمیدید چون هر دو باعث قهوهای شدن برگها میشن.
چگونه تنه بونسای را کلفت کنیم؟
برای ضخیم شدن تنه بونسای، چند روش کاربردی وجود داره:
- اجازه بدید گیاه مدتی رشد آزاد داشته باشه تا تنه ضخیمتر بشه.
- از هرس منظم شاخهها استفاده کنید تا انرژی گیاه به تنه منتقل بشه.
- میتونید از روش سیمپیچی هم استفاده کنید تا شکل و رشد تنه رو کنترل کنید.
صبر داشته باشید، چون ضخیم شدن تنه زمانبره ولی نتیجش فوق لعادهست.
بونسای چقدر آب میخواد؟
مقدار آب به صورت دقیق به نوع بونسای و محل نگهداریش که توی فضای باز باشه یا داخل آپارتمان بستگی داره. فواصل بین دفعات آبیاری بونسای بشدت روی سلامتش تأثیر داره.
به عنوان مثال اگر بونسای کرسولا آواتا داشته باشیم بین دو نوبت آبیاری باید نیمی از قد گلدون، خاک خشک شده باشه ولی اگر بنسای افرا داشته باشیم بعد از خشک شدن سطح خاک باید آبیاری انجام بشه.
خاک بونسای نباید همیشه خیس بمونه چون باعث پوسیدگی ریشه میشه. حالا سوال اصلی اینجاست که گل بونسای چند روز یکبار آب میخواد؟
گل بونسای چند روز یکبار آب میخواد؟
این موضوع کاملاً بستگی به محیطی که بونسای رو داخلش نگهداری میکنید داره و همیشه باید آبیاری رو با چک کردن رطوبت خاک انجام بدید. اینکه تعداد روز مشخصی برای آبیاری بنسای یا هر گیاه دیگه ای در نظر بگیرید کاملاً اشتباهه.
چون پارامترهای نگهداری گیاه مثل نور، دما، رطوبت، جنس گلدون و جنس خاک برای هر گیاه با گیاه دیگه متفاوته و این عوامل توی میزان فاصله بین دفعات آبیاری تعیین کننده هستن. در زمستون، دفعات آبیاری رو کمتر کنید چون گیاه رشد کندتری داره و در تابستون و هوای گرم، دفعات آبیاری رو بیشتر کنید.
چرا برگ بونسای زرد می شود؟
زرد شدن برگها میتونه نشونهی نور زیاد، کمبود مواد مغذی و حمله آفات باشه که درمان باید توسط گیاهپزشک انجام بشه.
چرا برگ های بونسای جنسینگ میریزد؟
بونسای جنسینگ معمولاً وقتی دمای محیط پایین بیاد یا نور کافی نداشته باشه، شروع به برگریزی میکنه. دلیل دیگه ممکنه آبیاری زیاد باشه. جنسینگ خاک مرطوب ولی نه خیس رو دوست داره. اجازه بدید نیمی از ارتفاع گلدون خاک خشک بشه بعد آبیاری کنید.
چگونه بونسای خشک شده را احیا کنیم؟
ابتدا باید کل گیاه را به دقت بررسی کنیم.
- اول بررسی کنید که ریشهها زنده هستند یا نه.
- اگه بخشی از ریشه هنوز نرمه، میتونید گیاه رو احیا کنید.
- شاخههای خشک رو هرس کنید و گیاه رو در محیطی با نور ملایم قرار بدید.
- گیاه رو آبیاری و سعی کنید رطوبت ۴۰٪ رو براش فراهم کنید.
با صبر و مراقبت، ممکنه دوباره جون بگیره.
کلام آخر و سوالات متداول
بونسای گیاهی حساس اما بسیار زیباست و میتونه جلوه خاصی به خونت بده. راز نگهداری بونسای، ثبات، تعادل و توجه به جزئیاته. اگر شرایطش درست باشه، همیشه سرحاله و برگهای سبز و خوشفرمی داره.
چگونه از گل بونسای نگهداری کنیم؟
برای اینکه بونسای همیشه سرحال و خوشفرم بمونه، باید چند تا نکتهی ساده ولی خیلی مهم رو رعایت کنی:
- اول از همه، نور پشت پنجره جنوبی یا همون پنجره رو به قبله براش مناسبه.
- دوم، آبیاری منظمه؛ نه زیاد و نه کم! بسته به نوع بونسای فاصله بین دفعات آبیاری رو تنظیم کنید. دقت کنید که هر نوبت از آبیاری به شکل سیراب به گیاهتون آب بدید اما نوبت بعدی آبیاری بستگی به نوع بونسای شما داره.
- سوم، رطوبت محیط رو فراموش نکنید، چون بونسای توی هوای خشک اذیت میشه. میتونید با اسپری آب روی برگها یا گذاشتن یه ظرف آب کنار گلدون، رطوبت رو بالا ببرید.
- در نهایت، کوددهی ماهی یک بار طبق برنامه غذایی باعث میشه گیاه مواد مغذی لازم رو بگیره و برگهاشون همیشه سبز و خوشرنگ بمونه و مهمتر از همه، جاش رو زیاد تغییر ندید تا استرس نگیره.
علت ریختن برگ بونسای چیست؟
برگریزی توی بونسای یه علامته، نه یه اتفاق تصادفی. بیشتر وقتا نشونهی آبیاری نادرسته؛ یعنی یا زیاد آب میدید یا خیلی کم. خاک بونسای باید مرطوب باشه ولی خیس نه. دلیل دیگه میتونه تغییر ناگهانی شرایط محیطی باشه؛ مثلاً از محیط پرنور به کم نور یا از محیط گرم به محیط سرد منتقلش کردید. این تغییرات باعث وارد شدن استرس به گیاه میشه و نتیجهش ریزش برگهاست.
همچنین نور کم، رطوبت پایین، یا کمبود مواد غذایی هم در ریزش برگ ها نقش دارن. بهترین راه اینه که شرایط محیطی رو بررسی کنید و گیاه رو در محیطی با شرایط ثابت، نور غیرمستقیم پنجره جنوبی، آبیاری منظم و کود دهی مناسب نگهداری کنید.
7 پاسخ
سلام بونسای منم قهوه ای شده
امیدوارم با این قداماتی که گفتید درست بشه 🙁
با گیاهپزشک مجموعشون صحبت کردید؟
به من خلی خوب مشاوره دادن
به نظرم به حرفشون گوش بدید نتیجه میده
بونسای منم قهوه ای شده بود درست شد البته بعد از 3 ماه
الهام عزیز،
از نظرت راجع به مقاله نگهداری بونسای ممنونیم 🙂
آیناز عزیز،
از نظر شما ممنونیم
کارشناسان ما چندین ساله در زمینه گیاهان آپارتمانی تجربه کار دارن.
بنابریین اگر طبق برنامهای که بهتون گفتن پیش برید، قطعا نتیجه میگرید.
خوشحال میشیم نتیجه رو هم با share کنید 🙂
عه مرسی من اینو به موقع خوندم
بونسایم داره داغون میشه
نشای عزیز،
خوشحالم با مقاله نگهداری بونسای بهت کمک کردیم 🙂
علت ریزش برگ بونسای رو ازتون پرسیدم، گفتیئ خاک گلدونمو عوض کنم
که خب خوب بود و تاحدودی تاثیر گذاشت
اما چکار کنم کامل قطع بشه؟