سانسوریا Sansevieria

گل سانسوریا یه گیاه خفن و خیلی مقاومه که نگهداریش خیلی راحته و ظاهرش هم خیلی شیک و جذابه، به همین خاطر خیلی‌ها تو خونه یا محل کارشون ازش استفاده می‌کنن. تو فارسی بهش می‌گن “زبان مادرشوهر” یا “شمشیری” و تو انگلیسی به اسم‌های Snake Plant یا Mother-in-law’s Tongue معروفه. اسم علمی‌ش هم Sansevieria هست و انواع مختلفی داره؛ بعضیاش کوتاه و جمع و جورن، بعضیاش بلند و کشیده، ضمن اینکه برگاش هم یا ساده‌ن یا ابلق و رنگی، که باعث میشه حسابی چشم‌نواز باشه.

تو فنگ شویی طبق گفته سایت anjiecho.com،

Generally, it’s recommended in feng shui to avoid plants that are particularly sharp or pointy. However, something that’s not typically considered a good feng shui plant can be used if you really consider your life and your needs, and if you can find an appropriate time and place for it. This is where you can bring some skillfulness into your feng shui, rather than following general rules about what is good or bad.

استفاده از گیاهان نوک تیز مانند سانسوریا در علم فنگ شویی توصیه نمی‌شه اما شما باید نیاز و دکوراسیون خودتون رو هم درنظر بگیرید. هرجند که بهتره، این گیاه به دیلیل داشتن برگ های تیز در وسط راه قرار نگیره.

اگه شما هم در منزل گل سانسوریا دارید اما راجع بهش اطلاعاتی ندارید، جای درستی اومدید؛ چون قرار در این مقاله گیاه پزشک تایمکس طبق تجربه خودش در گلهونه، درباره نگهداری، خواص این گیاه توضیح بده.

نگهداری گل سانسوریا در منزل

اگر دوست داری گل سانسوریا همیشه سالم و شاداب بمونه، باید شرایط نگهداری‌اش رو درست بدونی و رعایت کنی. توی این جدول، نکات مهم درباره نور، آبیاری، دما، خاک، کوددهی و مراقبت‌های لازم رو به‌صورت خلاصه و کاربردی برات جمع کردم تا به‌راحتی بتونی بهترین محیط رو برای این گیاه دوست‌داشتنی فراهم کنی.

بهترین کود برای سانسوریا 

هنگام خرید کود شیمیایی برای گل سانسوریا کودهایی هستن که ترکیبی متعادل از نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) داشته باشن، مثلاً کود مخصوص Sansevieria و کود گیاهان آپارتمانی که این کودها کمک می‌کنن برگ‌های آن سبز و سالم بمونن و رشد خوبی داشته باشن. برای تغذیه کامل این گیاه با تمام مواد غذایی میتونیم از کود مولتی کمپلکس یا کود 13 عنصره تایمکس استفاده کنید.

کودهای آلی مثل کود جلبک دریایی و کود هیومیک اسید هم خیلی مناسبن چون طبیعی هستن و باعث بهبود خاک میشن و هنگام کوددهی جذب بهتری صورت میگیره و مقاومت گیاه رو در برابر استرس‌های محیطی بالا می‌برن. مهم‌ترین نکته اینه که کوددهی رو در فصل رشد (بهار و تابستون) انجام بدی و به مقدار مناسب باشه، نه زیاد که باعث آسیب بشه و نه کم که گیاه به اندازه کافی تغذیه نشه. اگر گل سانسوریا رو تازه خریدی و به خونه منتقل کردی یا اسباب‌کشی داشتی، یه کود آمینو اسید و ضد تنش هم به گیاه بده تا گیاهت سبز و شاداب بمونه. درضمن، تایمکس کود مخصوص سانسوریا رو تولید میکنه. همچنین، انواع دیگر کود گیاهان اپارتمانی هم توسط مجموعه ما تولید میشه که لیست رو در زیر مشاهده میکنید:

• کود کامل کود ماکرو میکرو 13 عنصره تایمکس 60g
• کود پودری مخصوص ساکولنت تایمکس 60g 100.000 تومان
• کود پودری جلبک دریایی تایمکس 30g 180.000 تومان
• کود مایع جلبک دریایی تایمکس 150ml 180.000 تومان

انواع سانسوریا

در ادامه قراره، انواع سانسوریا رو که دو دسته کلی میشن رو توضیح بدیم:

• پابلند (بلند): مثل گل سانسوریا معمولی (Sansevieria trifasciata) که برگ‌های بلند و کشیده داره. این مدل‌ها معمولاً بیشتر برای فضاهای بزرگ مناسبن چون قدشون بلنده.
• پاکوتاه (کوتاه): مثل سانسوریا هانی (Sansevieria trifasciata ‘Hahnii’) که برگ‌هاش کوتاه‌تر و جمع‌وجورترن و برای جاهای کوچک یا میز کار خیلی خوبن.

از نظر رنگ و طرح برگ هم دو نوع داریم:

• ساده: برگ‌ها سبز یکدست بدون طرح و نقش خاص، مثل بعضی مدل‌های پابلند و پاکوتاه ساده.
• ابلق: برگ‌ها حاشیه یا خطوط رنگی دارن، مثل گل سانسوریا ابلق (Laurentii) که حاشیه زرد داره یا مدل‌های دیگه که ترکیب رنگ سبز و سفید یا کرم هستن.

این تنوع باعث می‌شه گل سانسوریا برای هر سلیقه و فضایی مناسب باشه!

• گل سانسوریا نیزه ای Sansevieria trifasciata

• گل سانسوریا ابلق Sansevieria trifasciata Laurentii

• گل سانسوریا کراواتی Sansevieria Trifasciata Laurentii
• گل سانسوریا پوست ماری Dracaena trifasciata
• سانسوریا بلک گلد Sansevieria Black Gold

• گل سانسوریا بلک جک Sansevieria Black Jack
• گل سانسوریا بلک Sansevieria Black
• گل سانسوریا بونسل Sansevieria cylindrica Bonsel
• گل سانسوریا لوله ای Sansevieria zeylanica

• گل سانسوریا مینیاتوری 
• سانسوریا پاکوتاه ابلق (Sansevieria trifasciata Hahnii)
• گل سانسوریا زیلانیکا 
• گل سانسوریا سامورایی 
• سانسوریا سامورایی Sansevieria subspicata
• سانسوریا مهتابی Sansevieria trifasciata Moonshine

• سانسوریا سفید Sansevieria masoniana
• سانسوریا پاکوتاه Sansevieria trifasciata ‘Hahnii

• سانسوریا پاکوتاه ماسونیا (Sansevieria masoniana ‘Hahnii’)
• سانسوریا پاکوتاه سبز (Sansevieria trifasciata Futura)

سانسوریا رو چگونه قلمه بزنیم؟

سانسوریا رو می‌تونی هم تو آب قلمه بزنی، هم تو خاک. هر دو روش رو برات می‌گم:

• قلمه زدن تو آب 

1. یه برگ سالم و بزرگ رو انتخاب کن.
2. با یه قیچی یا چاقوی تیز و تمیز، از نزدیک پایه گیاه ببرش.
3. بذارش ۱–۲ روز تو سایه بمونه تا محل برش خشک و پینه‌بسته بشه.
4. ته برگ رو توی یه لیوان آب بذار، طوری که فقط همون قسمت بریده داخل آب باشه.
5. هر چند روز یه بار آب رو عوض کن که گند نزنه.
6. بعد از چند هفته ریشه‌های سفید از ته برگ درمیاد.
7. وقتی ریشه‌ها کمی بلند شدن، بکارش توی گلدون با خاک سبک و زهکشی خوب.

• قلمه زدن تو خاک 

1. برگ سالم رو می‌تونی هم کامل استفاده کنی، هم به چند تکه تقسیمش کنی (یادت باشه کدوم طرف بالاست).
2. تکه‌ها رو ۱–۲ روز خشک کن تا محل برش پینه ببنده.
3. قلمه‌ها رو تو خاک سبک و خوب زهکشی‌شده بکار.
4. آبیاری ملایم انجام بده و بذار تو جای روشن ولی بدون آفتاب مستقیم.

طرز تکثیر سانسوریا

سانسوریا یکی از اون گیاه‌های سرسخت و کم‌توقعه که با چند روش مختلف می‌تونی ازش بچه‌دارش کنی! سه روش معروفش ایناست:

• قلمه زدن توی آب

1. اول یه برگ سالم و بالغ سانسوریا رو از گیاه جدا کن (بهتره با یه قیچی یا چاقوی تیز و تمیز).
2. بذارش یکی دو روز یه گوشه تا محل برش خشک بشه و پینه ببنده.
3. حالا قلمه رو بذار توی یه لیوان یا ظرف آب، طوری که فقط ته برگ توی آب باشه.
4. هر چند روز یه بار آب رو عوض کن که گندیده نشه.
5. بعد از چند هفته، ریشه‌های سفید و کوچولو از تهش درمیاد.
6. وقتی ریشه‌ها حسابی رشد کردن، قلمه رو بکار توی خاک گلدون.

• قلمه زدن مستقیم توی خاک 

1. یه برگ سالم رو جدا کن و می‌تونی اگه خواستی به چند تیکه تقسیمش کنی (یادت باشه کدوم سمت رو به بالاست).
2. بذار تیکه‌ها یکی دو روز بمونن تا محل برش خشک بشه.
3. حالا توی یه گلدون با خاک سبک و زهکشی خوب بکارشون.
4. یه آبیاری ملایم انجام بده و بذار توی جای روشن ولی بدون آفتاب مستقیم.

• تقسیم ریزوم (تقسیم بوته)

1. گیاه رو از گلدون دربیار و خاک اضافه رو از ریشه‌ها بتکون.
2. ریزوم‌ها (اون ساقه‌های زیرزمینی کلفت) رو با احتیاط از هم جدا کن.
3. حواست باشه هر قسمت، چند تا ریشه داشته باشه که زودتر جا بیفته.
4. هر بخش رو توی یه گلدون جداگانه با خاک مناسب بکار.

خواص گل سانسوریا

گل سانسوریا مخصوصاً برای منزل و اتاق خواب خیلی مفیده. اینجا چند تا از مهم‌ترین خواصش رو برات می‌گم:

• تصفیه هوای خانه: این گیاه خیلی خوب آلودگی‌ها و سموم موجود در هوا مثل فرمالدئید، بنزن و تولوئن رو جذب می‌کنه و باعث می‌شه هوای داخل خونه تمیزتر و سالم‌تر بشه.

• تولید اکسیژن در شب: برخلاف خیلی از گیاهان که اکسیژن تولیدشون بیشتر در روزه، این گیاه در شب هم اکسیژن تولید می‌کنه. این ویژگی باعث می‌شه مخصوصاً برای اتاق خواب فوق‌العاده باشه چون هوا رو تازه‌تر می‌کنه و کیفیت خواب رو بهتر می‌کنه.

• رطوبت‌زایی: این گیاه می‌تونه رطوبت محیط رو متعادل نگه داره که به تنفس بهتر و پوست سالم‌تر کمک می‌کنه.

• کمک به کاهش استرس و اضطراب: بودن گیاهان در محیط باعث می‌شه حس آرامش بیشتری داشته باشی و این گیاه هم از این نظر موثره.

• مراقبت آسان: سانسوریا نیاز به مراقبت زیادی نداره، مقاوم به نور کم و خشکی خاکه، پس برای کسانی که وقت زیادی برای رسیدگی ندارن عالیه.

حساسیت به گل سانسوریا 

گل سانسوریا حاوی ترکیبات ساپونینی است که می‌تواند برای انسان و حیوانات خانگی سمی باشد. تماس شیره گیاه با پوست ممکن است باعث خارش و التهاب شود و خوردن برگ یا گل آن می‌تواند منجر به حالت تهوع، استفراغ یا اسهال گردد. در حیوانات، این مسمومیت معمولاً با علائمی مانند بی‌اشتهایی، بی‌حالی و آبریزش دهان همراه است. برای پیشگیری، بهتر است هنگام قلمه‌زدن یا جابه‌جایی گیاه از دستکش استفاده کرده و گلدان را دور از دسترس کودکان و حیوانات قرار دهید و در صورت تماس با شیره گیاه، پوست را سریع با آب و صابون بشویید.

بیماری های گیاه سانسوریا

• خشک شدن برگ‌های سانسوریا : معمولاً به‌خاطر کم‌آبی، نور مستقیم شدید یا هوای خیلی خشک اتفاق میفته.
• شل و آبدار شدن و پف کردن برگ: نشونه‌ی آبیاری زیاد و یا پوسیدگی ریشه است که برگ‌ها بافت‌شون رو از دست میدن.
• لوله شدن برگ و پیچ خوردگی: معمولاً به دلیل تنش‌های محیطی مثل کمبود رطوبت یا تغییرات ناگهانی دما رخ می‌دهد.
• کمرنگ شدن برگ: اغلب به علت نور ناکافی یا کمبود مواد غذایی در خاک است.
• چروک شدن برگ: نشانه کم‌آبی شدید یا آسیب به ریشه‌هاست که مانع جذب آب می‌شود.
• پوسیدگی ریشه و برگ: معمولاً بر اثر آبیاری بیش از حد و خاک نامناسب ایجاد می‌شود و باعث از بین رفتن ریشه و نرم شدن برگ‌ها می‌شود.
• زرد شدن برگ‌ها: می‌تواند به دلیل استرس آبیاری، کمبود نور یا بیماری‌های قارچی باشد.
• شکستگی، آسیب دیدگی و زدگی: ناشی از برخورد فیزیکی، حشرات یا شرایط محیطی سخت مثل باد است.
• قهوه‌ای شدن و لکه قهوه‌ای روی برگ: معمولاً علائم بیماری‌های قارچی یا باکتریایی است که باعث ایجاد لکه و پوسیدگی می‌شود.
• رشد کند یا رشد نکردن گیاه: ممکن است ناشی از کمبود نور، تغذیه ناکافی یا شرایط نامناسب خاک باشد.
• سیاه شدن برگ: معمولاً نشانه قارچ‌های بیماری‌زا یا پوسیدگی پیشرفته برگ است.
• قارچی شدن برگ‌ها: ظاهر شدن لکه‌های مختلف، کپک یا رشد قارچ‌ها روی سطح برگ‌ها را شامل می‌شود.
• خشک شدن و تغییر رنگ نوک برگ: معمولاً به دلیل کم‌آبی، تجمع نمک در خاک یا نور مستقیم خورشید است.
• آفات و حشرات موذی: مثل شپشک آردآلود، کنه قرمز و شته که باعث ضعیف شدن و آسیب به برگ‌ها می‌شوند.
• افتادگی برگ‌ها: معمولاً به دلیل آبیاری نامنظم، نور ناکافی یا مشکلات ریشه اتفاق می‌افتد.
• باریک شدن و ترک خوردن برگ سانسوریا: ناشی از خشکی هوا، کم‌آبی یا شوک‌های محیطی است که برگ‌ها را شکننده و خشک می‌کند.

جهت اصلاع دقیق‌تر از بیماری گیاه سانسوریاتون، میتونید با گیاه پزشک تایمکس هم تماس بگیرید.

حشرات ریز سفید در خاک گلدان سانسوریا

حشرات ریز سفید که تو خاک گلدان گل سانسوریا می‌بینی، معمولاً شپشک آردآلود، سفیدبالک یا شته‌های ریزه خاکی هستن. این آفات معمولاً تو خاک مرطوب رشد می‌کنن و از ریشه گیاه تغذیه می‌کنن که باعث میشه گیاه ضعیف و پژمرده بشه. برای کنترل و درمان آفات میتونید از اسپری های آماده استفاده کنید و به سطح خاک خوب اسپری کنید تا کاملا مرطوب شود و یا از سموم آفات خانگی با دز مناسب استفاده کنید.

چه فصلی برای قلمه زدن سانسوریا مناسب است؟ 

بهترین زمان برای قلمه زدن سانسوریا فصل بهاره چون گیاه تو این فصل حسابی فعال و در حال رشد هست و قلمه‌ها راحت‌تر ریشه می‌دن و سریع‌تر بزرگ می‌شن. البته تو تابستون هم می‌تونید تکثیر کنید، ولی بهار بخاطر شرایط آب و هوایی بهتر، انتخاب بهتریه. علاوه بر قلمه زدن، روش‌های دیگه مثل تقسیم بوته یا استفاده از پاجوش‌ها هم هست که معمولاً تو بهار و تابستون بهترین جواب رو میدن.

جمع شدن برگ سانسوریا 

اگه دیدی برگ‌های صاف گل سانسوریا شروع کردن به لوله شدن یا پیچ خوردن، معمولاً دلیلش تغییرات زیاد توی رطوبت یا دمای محیطه. یعنی یا هوا خیلی خشک یا خیلی مرطوبه، یا دما خیلی بالا یا پایین شده و همین باعث میشه برگ‌ها جمع بشن. برای درمان، اگه گلدونت بیرون خونه‌ست، کنارش یه ظرف آب بذار تا رطوبت کافی براش تامین شه و حتما گیاه رو از آفتاب مستقیم دور نگه دار. اگه داخل خونه‌ست، حواست باشه که گرمای محیط زیاد نباشه و روزی یه دو بار اطراف گیاه رو آب‌پاشی کن تا رطوبت بگیره. همچنین اگر گلدون نزدیک بخاری یا کولر قرار داره، جای گیاه رو عوض کن که استرس نگیره.

علت زرد شدن برگ سانسوریا 

زرد شدن برگ‌ سانسوریا معمولاً به خاطر کمبود مواد مغذی توی خاک یا نور ناکافی پیش میاد. برای رفع این مشکل، بهتره هر چند وقت یک‌بار به گلدون کود بدی و گیاه رو تو جایی بذاری که نور کافی و مناسب داشته باشه تا دوباره سرحال بشه.

جمع بندی و سوالات متداول

گل سانسوریا که تو فارسی بهش می‌گن زبان مادرشوهر یا به اسم شمشیری معروفه. یکی از بهترین و راحت‌ترین گیاهای خونه‌ست که خیلی‌ها دوستش دارن. این گیاه هم مدل‌های بلند داره هم کوتاه، هم ساده هست و هم ابلق که حسابی فضا رو زیبا می‌کنه. نگهداریش هم کار سختی نیست؛ این گیاه به نور متوسط تا زیاد ولی غیرمستقیم نیاز داره و نور مستقیم شدید براش ضرر داره. آب دادن رو هم باید کنترل کنید، یعنی اجازه بدید خاک بین دو آبیاری کاملاً خشک بشه چون آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه‌ها می‌شه. دمای مناسب براش بین 15 تا 26 درجه هست و خاکش باید سبک و زهکشی خوبی داشته باشه تا آب اضافی راحت خارج بشه. در فصل بهار و تابستون هم می‌تونید با دادن کود مناسب، به رشد بهترش کمک کنید. خلاصه اینکه Sansveria یه گیاه مقاوم و کم‌دردسره که با مراقبت ساده و درست، سال‌ها زنده و سرحاله. تایمکس هم تو این مقاله همه چیز رو براتون توضیح داد که گیاهتون همیشه سالم و شاداب بمونه!

آیا کود جلبک دریایی برای سانسوریا مناسب است؟ 

بله، کود جلبک دریایی به پیشنهاد گیاهپزشک تایمکس برای گل سانسوریا خیلی خوبه و کاملاً طبیعیه. این کود پر از ویتامین‌ها، مواد معدنی و هورمون‌های رشد هست که سلامت گیاه رو حسابی تقویت می‌کنه. استفاده از این کود باعث میشه ریشه‌ها قوی‌تر بشن، گیاه بهتر با شرایط سخت کنار بیاد و برگ‌هاش هم بهتر رشد کنن. کود جلبک دریایی تایمکس هم خیلی معروفه و به خاطر کیفیت خوبش، برای این گیاه عالیه. فقط یادت باشه که این کود رو تو فصل رشد گیاه یعنی بهار و تابستون به اندازه استفاده کنی تا بهترین نتیجه رو بگیری و گیاهت آسیب نبینه.

چرا سانسوریا زرد میشه؟

زرد شدن برگ‌های گل سانسوریا می‌تونه به دلایل مختلفی باشه، مثل آبیاری بیش از حد که باعث پوسیدگی ریشه میشه، نور نامناسب (چه کم بودن نور و چه نور مستقیم شدید)، دمای غیرمطلوب، کمبود مواد مغذی توی خاک، آفات مثل شپشک آردآلود یا کنه تارعنکبوتی و همچنین زهکشی ضعیف خاک که باعث میشه ریشه‌ها تو آب بمونن و خراب بشن. برای رفع این مشکلات بهتره اجازه بدی خاک بین دو آبیاری خشک بشه، گیاه رو تو جای روشن ولی بدون تابش مستقیم بذاری، از کودهای متعادل استفاده کنی و آفات رو با روش‌های طبیعی یا سموم مناسب کنترل کنی. همچنین اگه ریشه‌ها پوسیده شدن، قسمت‌های خراب رو جدا کن و گیاه رو تو خاک تازه و با زهکشی خوب بکار. حفظ ثبات دما و جلوگیری از شوک محیطی هم خیلی مهمه تا سانسوریات همیشه سرحال بمونه.

حشره در خاک سانسوریا نشانه چیست؟

حشره در خاک گل سانسوریا معمولاً نشانه رطوبت زیاد و زهکشی نامناسب خاک است که باعث ایجاد محیط مناسب برای رشد آفات مثل پشه‌های قارچی (Fungus gnats) و سایر حشرات خاک‌زی می‌شود. این حشرات و لاروهایشان از ریشه گیاه تغذیه می‌کنند و باعث ضعف، زردی و حتی پوسیدگی ریشه‌ها می‌شوند.

گل سانسوریا یه گیاه خفن و خیلی مقاومه که نگهداریش خیلی راحته و ظاهرش هم خیلی شیک و جذابه، به همین خاطر خیلی‌ها تو خونه یا محل کارشون ازش استفاده می‌کنن. تو فارسی بهش می‌گن "زبان مادرشوهر" یا "شمشیری" و تو انگلیسی به اسم‌های Snake Plant یا Mother-in-law’s Tongue معروفه. اسم علمی‌ش هم Sansevieria هست و انواع مختلفی داره؛ بعضیاش کوتاه و جمع و جورن، بعضیاش بلند و کشیده، ضمن اینکه برگاش هم یا ساده‌ن یا ابلق و رنگی، که باعث میشه حسابی چشم‌نواز باشه.

آدرس اینترنتی: https://www.anjiecho.com/holistic-spaces-blog/are-snake-plants-bad-feng-shui

نام نویسنده: گیاهپزشک تایمکس

تاریخ اکران: 27 مرداد 1404

نویسنده فیلم: گیاهپزشک تایمکس

تاریخ اکران فیلم: 27 مرداد 1404

نام جایگزین: reviewRating

امتیازدهی ویرایشگر:
4.99